Tổng kết Dự án “Thiết lập mô hình quản lý và phát triển nguồn lợi thủy hải sản ven bờ ở Việt Nam”
Ngày 26/10/2022, UBND thành phố Hội An tổ chức tổng kết Dự án “Thiết lập mô hình quản lý và phát triển nguồn lợi thủy hải sản ven bờ ở Việt Nam” được Cơ quan Tài nguyên Thủy sản Hàn Quốc (FIRA) tài trợ.
Dự án được triển khai trong 05 năm (2018-2022) với mục tiêu tăng cường hệ sinh thái ven biển tại thành phố Hội An đặc biệt là Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, nhằm tạo ra nguồn lợi thủy sản bền vững thông qua mô hình quản lý và phục hồi nguồn lợi thủy sản bằng rạn nhân tạo.
Hình 1: Quang cảnh buổi tổng kết Dự án
Tham dự buổi tổng kết Dự án có đại diện các sở ngành tỉnh Quảng Nam, đoàn đại biểu Cơ quan Tài nguyên Thủy sản Hàn Quốc, lãnh đạo UBND, các cơ quan ban ngành thành phố Hội An cùng các đơn vị thực hiện Dự án tại Việt Nam.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Thế Hùng – Phó Chủ tịch UBND thành phố Hội An cho biết ngay sau khi Biên bản ghi nhớ giữa UBND thành phố Hội An và FIRA được ký kết vào năm 2015, lãnh đạo thành phố đã chỉ đạo BQL Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm phối hợp cùng các cơ quan, ban ngành của thành phố, trực tiếp làm việc với FIRA để xây dựng và thực hiện các hoạt động của Dự án đảm bảo đúng tiến độ, đạt được mục tiêu của Dự án. Sau 5 năm thực hiện, Dự án đã đạt được những kết quả hết sức khả quan, nguồn lợi tại khu vực thả rạn được gia tăng rõ rệt. Tuy nhiên, các định hướng và kế hoạch vận hành cần được xây dựng, hướng đến cải thiện sinh kế cộng đồng và giảm áp lực khai thác thủy sản tại Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm nói riêng và vùng biển Quảng Nam nói chung. Bên cạnh đó, thành công của Dự án sẽ góp phần thúc đẩy sự hợp tác giữa UBND thành phố Hội An với FIRA trong thời gian đến.
Hình 2: Ông Nguyễn Thế Hùng – Phó chủ tịch UBND thành phố Hội An phát biểu khai mạc
Một số kết quả quan trọng của Dự án đã được ông Nguyễn Văn Vũ – Phó Giám đốc BQL Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm báo cáo tại buổi tổng kết, cụ thể:
Một là, khảo sát, đánh giá được các thông số kỹ thuật liên quan đến nền đáy, dòng chảy, thủy triều, nhiệt độ, v.v… tại vùng biển Cù Lao Chàm nhằm phục vụ cho việc xác định cấu trúc rạn nhân tạo, địa điểm lắp đặt, loài bổ trợ cho rạn nhân tạo, v.v…
Hai là, lựa chọn được cấu trúc rạn phù hợp cho vùng biển Cù Lao Chàm theo cấu trúc hình khối lập phương (2m x 2m x 2m) kết cấu bê tông cốt thép. Cấu trúc rạn này đã được FIRA nghiên cứu và áp dụng tại các vùng biển ở Hàn Quốc, một số vùng biển nhiệt đới trước đây…
Hình 3: Cấu trúc rạn nhân tạo được thả tại Cù Lao Chàm
Ba là, đã nâng cao năng lực quản lý nguồn lợi thủy sản, kỹ thuật xây dựng mô hình rạn nhân tạo, khai thác và sử dụng hợp lý tài nguyên trên mô hình rạn nhân tạo, sử dụng thiết bị nghiên cứu biển, v.v… cho các cán bộ của BQL Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, cán bộ địa phương thông qua các chương trình tập huấn tại Hội An và Hàn Quốc. Đây là nguồn nhân lực rất quan trọng cho việc thực hiện cũng như duy trì và phát triển các kết quả của Dự án, đồng thời cũng là nguồn nhân lực để mở rộng Dự án trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
Bốn là, đã thiết lập mô hình rạn nhân tạo với tổng cộng 600 cấu trúc rạn đã được thiết lập tại 05 khu vực. Trong đó 04 khu vực bao xung quanh Rạn Mành và 01 khu vực tại Bãi Xếp nhằm tạo tính kết nối sinh thái giữa sinh cảnh tự nhiên là các rạn san hô và thảm rong biển với khu vực rạn nhân tạo, góp phần tạo thêm môi trường sống, các bãi đẻ và ương giống các loài sinh vật biển. Bên cạnh đó, thúc đẩy quá trình phục hồi nguồn lợi tự nhiên tại vùng biển này. Đặc biệt, 50 khối rạn được bố trí tại Bãi Xếp tạo thành phức hợp san hô-rong nhằm gia tăng khả năng tái tạo nguồn lợi đồng thời hỗ trợ cộng đồng phát triển dịch vụ du lịch sinh thái, giảm áp lực lên các hệ sinh thái tự nhiên trong khu bảo tồn.
Năm là, Dự án đã hỗ trợ một số trang thiết bị phục vụ cho hoạt động nghiên cứu biển, bổ sung và nâng cấp cơ sở dữ liệu khoa học cho vùng biển Cù Lao Chàm cũng như các vùng nước khác tại Việt Nam.
Hình 4, 5: Nguồn lợi cá tại khu vực Rạn nhân tạo (ảnh chụp năm 2020)
Phát biểu tại buổi tổng kết, ông Nguyễn Văn Sơn – Chủ tịch UBND thành phố Hội An đánh giá cao các kết quả đã đạt được của Dự án. Mặc dù dịch bệnh Covid – 19 ảnh hưởng đến việc đi lại giữa Việt Nam – Hàn Quốc, thời tiết khắc nghiệt tại Cù Lao Chàm vào mùa đông đã ảnh hưởng đến tiến độ Dự án, nhưng đến thời điểm này có thể khẳng định tất cả các hoạt động của Dự án đã hoàn thành tốt đẹp, quá trình phục hồi nguồn lợi thủy sản tại vùng biển Cù Lao Chàm đã và đang cho thấy hiệu quả khá rõ nét, đáp ứng được kỳ vọng của các bên liên quan, nhất là cộng đồng tại địa phương.
Đại diện Cơ quan Tài nguyên Thủy sản Hàn Quốc (FIRA), bà Lee Kyung Seon – Giám đốc Dự án, chia sẻ: “Sau 5 năm triển khai Dự án tại thành phố Hội An chúng tôi rất vui mừng khi được nhìn thấy kết quả ban đầu mà Dự án mang lại cho vùng biển Cù Lao Chàm trong việc giữ gìn hệ sinh thái biển. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các cơ quan ban ngành của tỉnh Quảng Nam, thành phố Hội An, BQL Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, xã Tân Hiệp đã giúp chúng tôi thực hiện thành công Dự án giai đoạn này. Dự kiến thời gian đến chúng tôi sẽ có chương trình hỗ trợ sinh kế cho người dân Cù Lao Chàm thông qua việc gắn kết du lịch với khu vực thả rạn nhân tạo này nhằm mang lại nhiều lợi ích hơn cho người dân nơi đây; đồng thời, kết nối với các cơ quan ban ngành của tỉnh Quảng Nam để tiếp tục nối dài chuỗi liên kết sinh thái biển thông qua việc sẽ hỗ trợ mô hình này tại xã Tam Tiến, Núi Thành”.
Hình 6: Bà Lee Kyung Seon – Giám đốc Dự án chia sẻ tại buổi tổng kết
“Thành công của Dự án đã cho thấy được sự phù hợp của công nghệ Rạn nhân tạo đối với vùng biển Cù Lao Chàm, cũng như tính hiệu quả trong việc hình thành các sinh cư mới cho các loài thủy sinh, qua đó góp phần vào việc bảo vệ đa dạng sinh học trong Khu bảo tồn biển, Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm – Hội An”, ông Nguyễn Thế Hùng – Phó Chủ tịch UBND thành phố Hội An nhấn mạnh trong phát biểu bế mạc cuộc họp và khẳng định thành phố Hội An sẽ tiếp thu các ý kiến đóng góp và sẽ tăng cường công tác chỉ đạo, quan tâm, tiếp tục nỗ lực hơn nữa để giữ vững thành quả Dự án.
Hình 7, 8: Khen thưởng cho các tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc trong quá trình thực hiện Dự án
Nhân dịp tổng kết Dự án, UBND thành phố đã tuyên dương, khen thưởng cho các tập thể và cá nhân đã có những thành tích xuất sắc và đóng góp tích cực trong quá trình triển khai thực hiện Dự án.
Thanh Thảo – Phòng Truyền thông & Phát triển cộng đồng