Không khai thác, mua bán và tiêu thụ tôm hùm từ ngày 1/4 đến 30/5 hằng năm

Tôm hùm thuộc nhóm giáp xác có kích thước lớn trong họ Palinuridae, là loại hải sản có giá trị dinh dưỡng và xuất khẩu cao. Ở Việt Nam, tôm hùm phân bố từ Quảng Bình đến Bình Thuận, tập trung chủ yếu tại các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận. Chúng thường sống ở các vùng biển có độ sâu từ 25-30m nơi có các rạn san hô, bãi đá với nhiều hang hốc và khe rãnh. Trong tự nhiên, tôm hùm là động vật ăn tạp, thường đi kiếm ăn vào chiều tối, thức ăn yêu thích là các loài giáp xác khi chúng đang lột xác (tôm, cua, ghẹ) sò, vẹm, cá rạn,..vv. Tôm hùm sinh trưởng, tăng trọng lượng và kích thước thông qua quá trình lột xác. Chu kỳ lột xác của mỗi loài tôm hùm phụ thuộc vào các yếu tố ngoại cảnh như: nhiệt độ nước, ánh sáng, độ mặn, thức ăn,…. và các yếu tố nội tại của cơ thể chúng.

Theo các nghiên cứu gần đây, trong số 8 loài tôm hùm được ghi nhận tại các vùng biển Việt Nam thì tại Cù Lao Chàm có 06 loài, đó là: Tôm hùm đỏ, Tôm hùm bông (sao, xô), Tôm hùm sen (vằn, râu trắng), Tôm hùm mốc (sỏi, xanh chân dài, lông), Tôm hùm ma (tôm hùm đầu dứa), Tôm hùm xanh (tôm hùm đá). Ngoài giá trị về mặt kinh tế, với sự phong phú về thành phần giống loài, chúng tạo nên mắt xích quan trọng trong chuỗi thức ăn, có vai trò thiết yếu trong hệ sinh thái biển và đại dương góp phần tạo nên sự đa dạng sinh học.

Hình ảnh một số loại tôm hùm được ghi nhận tại vùng biển Cù Lao Chàm:

Hình 1. Tôm hùm đỏ Panulirus longipes

Hình 2. Tôm hùm bông Panulirus ornatus

Hình 3. Tôm hùm mốc Panulirus stimpsoni

Hình 4. Tôm hùm sen Panulirus versicolor

Hình 5. Tôm hùm ma Panulirus penicillatus

Hình 6. Tôm hùm đá Panulirus homarus

Hiện nay với giá trị dinh dưỡng cao, nhu cầu sử dụng tôm hùm ngày càng nhiều đã làm gia tăng áp lực khai thác và hệ lụy tất yếu là nguồn lợi bị suy giảm, sinh cảnh tự nhiên bị tác động mạnh trên diện rộng, đặc biệt là tại các vùng rạn san hô và khu bảo tồn biển như Cù Lao Chàm.

Hình 7. Lực lượng chức năng tại Cù Lao Chàm kiểm kê tôm hùm trước thời điểm cấm 01/4-30/5.

Để bảo vệ nguồn lợi tôm hùm tự nhiên, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học, nguồn lợi thủy sản và đảm bảo sinh kế cho cộng đồng một cách bền vững, BQL Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm khuyến cáo người dân thực hiện nghiêm các quy định của Nhà nước về bảo vệ, bảo tồn các loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm như Tôm hùm tại Nghị định số 26/2019/ NĐ-CP ngày 8 tháng 3 năm 2019 và Nghị định 42/2019/NĐ – CP ngày 16/5/2019 của Chính phủ như sau:

– Không được khai thác, mua bán, vận chuyển, tiêu thụ các loài tôm hùm có nguồn gốc khai thác tự nhiên trong thời gian từ 01/4-30/5 hằng năm;

– Nên chia sẻ, phổ biến thông tin nêu trên đến người dân, du khách, cơ sở thu mua, nhà hàng và toàn xã hội nhằm góp phần bảo vệ và khai thác bền vững nguồn lợi tôm hùm tự nhiên.

Tại Điều 8 Nghị định 42/2019/NĐ-CP ngày 16/5/2019 về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản nêu rõ: Khai thác trái phép loài thủy sản không đảm bảo điều kiện theo quy định thuộc Nhóm II của Danh mục loài thủy sản nguy cấp, quý, hiếm mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự bị xử phạt như sau:

– Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng nếu khối lượng thủy sản dưới 10 kg;

– Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng nếu khối lượng thủy sản từ 10 kg đến dưới 20 kg;

– Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng nếu khối lượng thủy sản từ 20 kg đến dưới 50 kg;

– Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng nếu khối lượng thủy sản từ 50 kg đến dưới 100 kg;

– Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng nếu khối lượng thủy sản từ 100 kg trở lên.

(Bài viết sử dụng tư liệu và hình ảnh từ đề tài “Điều tra thành phần loài, vùng phân bố, hiện trạng khai thác và xây dựng mô hình đồng quản lý tôm hùm, vú nàng tại Cù Lao Chàm” của tác giả Lê Ngọc Thảo và ctv, 2013).

Thúy Trang – BQL KBTB

(nguồn: culaochammpa.com.vn)